Op woensdag 4 mei herdachten we op het Raadhuisplein de burgers en militairen die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Voor het eerst sinds twee vond de herdenking zonder beperkingen plaats. Lees hier de toespraak die burgemeester Birgit Op de Laak uitsprak.
“Vrijheid en vrede gaan verder dan het recht om te doen wat je wilt”
“Het is 4 mei 2022…
Corona hield ons de afgelopen twee jaar op deze datum weg bij dit monument. Ons gemeentelijk oorlogsmonument. Het hield onze samenkomst hier tegen. En dat was wat mij betreft een groot gemis. De waarde van deze herdenking zit namelijk in ons samenzijn. Met de leden van het 4 mei-comité en de Bond van Wapenbroeders, ons gemeentebestuur, jeugdigen van de scouting en leerlingen van de school op Budschop, de fanfare, de pastoors en inwoners van Nederweert.Als onderdeel van de Nationale Dodenherdenking, het moment waarop in ons land in alle gemeenten, mensen bij oorlogsmonumenten samen komen, de klokken luiden, bloemen gelegd worden uit respect voor de doden en we samen twee minuten stilzijn om te herdenken.
In aanloop naar deze vierde mei, was een verhaal op tv van een man die in de oorlog verstopt zat onder de houten vloer in de woonkamer om zo uit handen te blijven van de vijand. Het was hem gelukt en 77 jaar later vertelde hij dit nog steeds met alle details aan zijn achterkleinzoon. De gebeurtenis zat in zijn geheugen gegrift en was een belangrijk onderdeel van zijn lange leven. Ik heb een fijn leven gehad, schetste de nu 90-jarige, als die oorlog er maar niet geweest was.
In het acht-uur journaal van gisteren zagen we hoe enkele honderden mensen, volwassenen en kinderen uit de schuilkelders kwamen in de Oekraïense stad Marioepol, waar ze acht weken onder de grond geleefd hadden en nu met de schrik in het lijf, tussen de bombardementen door, naar een veiligere plek konden komen. Wat vertellen deze kinderen over 77 jaar aan hun nakomelingen?
Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog , herdenken we alle mannen en vrouwen – burgers en militairen – die in ons land of waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord, in oorlogssituaties en bij vredesoperaties.We herdenken al deze slachtoffers vandaag om morgen de juiste waardering te hebben voor onze vrijheid. De vrijheid die onze democratische rechtstaat ons brengt. De vrijheid die we mogen en moeten vieren omdat ons zo pijnlijk duidelijk wordt gemaakt dat deze niet vanzelfsprekend is. Niet in 40-45, niet in de afgelopen tientallen jaren met oorlogssituaties over de hele wereld met vele slachtoffers en vluchtelingen, waarvan elk jaar enkele tientallen mensen ook in onze gemeente een veilige toekomst vinden. En nu, terwijl we hier staan, maakt de Russische invasie in Oekraïne ons op harde wijze duidelijk dat oorlog in Europa niet slechts tot het verleden behoort.
Dat wereldwijd duizenden mensen de straat op gaan om zich uit te spreken tegen de oorlog, bevestigt de kracht van solidariteit en het belang van een open democratische samenleving. We leven mee met de inwoners van Oekraïne en staan ook stil bij de Russische burgers die demonstreren tegen de oorlog.
Eens te meer blijkt dat vrijheid en vrede werkwoorden zijn en verder gaan dan een individueel recht om te doen wat je wilt. In de door corona-gedomineerde jaren die achter ons liggen werd onze vrijheid ook ingeperkt. Thuisblijven, winkels en vertier dicht, een avondklok zelfs. Dat was voor velen heel vervelend en ja, het duurde heel lang. We zijn vrij daarover onze mening te geven en daar zit dan ook meteen een fundamenteel verschil met de geschetste oorlogssituaties. Onze gezamenlijke strijd tegen corona vond plaats binnen de spelregels van een democratisch bestel. Solidariteit en uithoudingsvermogen werden in deze crisis gevraagd met als streven de pandemie het hoofd te bieden. We hebben kunnen ervaren hoe de vrijheid van de een, bijvoorbeeld door de regels te negeren, onvrijheid voor de ander veroorzaakte. Kwetsbare medeburgers die zich terugtrekken uit het sociale leven. Er zijn niet veel mensen die er van nature genoegen in scheppen de ander dwars te zitten. Onze vrijheid ontstaat in verbondenheid, maar we zijn allergisch voor het gevoel dat ons iets opgelegd wordt. “Zelf doen”, zegt onze kleinzoon dan.
Met die wil om zelf iets te doen, voor onszelf te zorgen en tevens warm te lopen voor hulp aan anderen, komen we een heel eind. Onze traditie om verhalen van onvrijheid te blijven herinneren, hier ieder jaar zo samen te komen en daarbij stil te staan is daarvoor een goede basis.
Laten we dat vooral blijven doen, herdenken, herinneren en vrijheid in verbondenheid vieren.”Birgit Op de Laak
Burgemeester van Nederweert
Er zijn nog geen reacties geplaatst.