Unieke oorlogsfoto van Sint Lambertustoren Nederweert als uitkijkpost

Hij staat er weer picobello bij, de gerestaureerde St. Lambertustoren. Het ruim veertig meter hoge steenwerk kan er weer een paar decennia tegen. Hoog torent het bouwwerk uit boven de gemeente, deze bewaker van de Peel.

Keizer en tsaar
Vanwege zijn grootte werd de toren in zijn geschiedenis vaak gebruikt als uitkijkpost. Dat gebeurde al in al 1802, toen de Franse keizer Napoleon het noorden van zijn rijk in kaart liet brengen. De landmeters onder leiding van kolonel Tranchot beklommen de toren en tekenden een kaart van Nederweert en Ospel. Iets dergelijks gebeurde in 1861, toen een delegatie van de Russische tsaar en de Pruisische keizer de Nederweerter toren gebruikte als kleine schakel in een plan om de afstand van de Kaspische Zee tot aan de Atlantische Oceaan te meten. Je moet er maar op komen…

Uitkijkpost
Tijdens de bevrijding, nu precies 75 jaar geleden, was de Sint Lambertustoren een strategisch object. De dorpskern van Nederweert was al in september 1944 bevrijd, maar Ospel, Eind en Budschop bleven nog wekenlang bezet Duits gebied. De geallieerden hadden boven op de torentrans een uitkijkpost van waaruit men tot ver in de vijandelijke linies kon kijken. De Duitsers deden hun uiterste best om vanuit Ospel deze uitkijkpost met granaatvuur te vernietigen. Daar zijn zelfs filmbeelden van bewaard. 

Unieke foto
Uit een Canadees privé archief dook onlangs een werkelijk unieke foto op die bovenop de toren is gemaakt. Daar is te zien hoe Britse militairen bezig zijn met het verrichten van waarnemingen vanaf de torentrans. Wie goed kijkt ziet hoe de torenbalustrade al voor een deel aan gort is geschoten. Niet lang na het maken van de foto werd de bovenkant van de toren bijna geheel vernietigd door aanhoudende beschietingen.

Alfons Bruekers
Stichting Geschiedschrijving Nederweert