Tijdreis: Kerktoren van Ospel

De vergelijking van het oude en nieuwe straatbeeld is een mengeling van nostalgie, herinnering, spijt en herkenning. Voor deze aflevering van ‘Tijdreis’ ging onze vaste fotograaf Ton Frenken weer voor u op pad. Deze keer naar Ospel. Alfons Bruekers nam een duik in het archief van de Stichting Geschiedschrijving Nederweert en leverde een oude foto en het bijbehorende verhaal.

Herdenken
Dit weekend herdenken we de bevrijding van Nederland in mei 1945. Die was zwaarbevochten en kostte vele mensenlevens. De bevrijding van Nederweert en Ospel in de herfst van 1944 was weliswaar al veel eerder, maar zeker zo rampzalig. Terwijl de westelijke helft van Nederweert al bevrijd was door de geallieerden, bleven Ospel, Budschop, Eind en Leveroy nog twee maanden langer bezet Duits gebied. En zelfs enige tijd een zwaarbevochten niemandsland tussen de vijandelijke linies.

[image-comparator title=”Kerktoren Ospel – Tijdreis24″ left=”https://www.nederweert24.nl/wp-content/uploads/2018/05/kerktoren-Ospel-oud.jpg” right=”https://www.nederweert24.nl/wp-content/uploads/2018/05/kerktoren-Ospel-nieuw.jpg” width=”100%” classes=”hover”][/image-comparator]

Majestueus
Het markantste bouwwerk in Ospel was de in 1866-1867 gebouwde kerk van OLV. Onbevlekt Ontvangen. Een ontwerp van de beroemde architect Pierre Cuijpers, die onder andere naam maakte met het Rijksmuseum in Amsterdam. Dankzij de onbetaalde hand- en spandiensten van de Ospelse bevolking kon deze voor plattelandsbegrippen majestueuze kerk gerealiseerd worden.

Geruïneerd
De vooravond van de bevrijding bracht dood, verderf en vernietiging in Ospel. Een Duits Sprengcommando blies de torenspits met dynamiet op. De spits tuimelde op het kerkdak en vernielde in zijn val enkele gewelven, het oxaal en het orgel. Tegelijkertijd stond de toren vrijwel een maand lang bloot aan zowel geallieerd als Duits granaatvuur, dat van de toren een gatenkaas maakte. Een groot deel van de kerk werd geruïneerd en wat niet kapotgeschoten en ingestort was kreeg te lijden van de elementen tijdens de natte en koude winter die volgen zou.

Icoon
Pas in 1954 werde de toren weer in vol ornaat teruggebracht met het aanbrengen van een nieuwe torenspits. De laatste restauratie is onlangs vrijwel voltooid; geldelijke bijdragen van de bevolking zijn daarvoor trouwens nog steeds van harte welkom. De toren staat er weer goed bij en kan hopelijk weer een generatie mee. Behoud van de toren is belangrijk want behalve als religieus symbool is de Ospelse toren ook een icoon. Om ons te herinneren aan oorlog en vrede, vernieling en wederopbouw, samenwerking en gemeenschapszin. 

Alfons Bruekers
Stichting Geschiedschrijving Nederweert