De gemeente Nederweert maakt zich op voor een omvangrijke restauratie van de toren van de St. Lambertuskerk. Aanleiding vormden de omlaag vallende steenbrokjes van het muurwerk, eind 2016. Een inspectierondes wees op de noodzaak van een grootscheepse restauratie van het metselwerk.
Tussen hemel en aarde
Voor het maken van een restauratieplan heeft het gemeentebestuur Erfgoed Advies Groen BV uit Montfoort in de arm genomen. Met medewerking van de gemeente (eigenaar van de kerktoren) en het Kerkbestuur (eigenaar van de kerk) verzorgde onze plaatselijke historiekenner Alfons Bruekers op donderdag 9 maart een rondleiding in kerk en kerktoren. Klimmend, trappenlopend en kruipend, letterlijk tussen hemel en aarde, werd de toren aan een inspectie onderworpen. Daarbij werden de restauratie-experts van Groen BV en een kunsthistorica ingeleid en ingewijd in de langdurige bouwgeschiedenis van de toren.
Bouwhistorisch geschiedenisboek
De eerste steen van de toren werd gelegd in 1467 en tot 1518 is er, in meerdere fasen, aan gebouwd. Belegeringen, zware verwoestingen in 1592, 1659 en 1944 en ook niet altijd helemaal geslaagde restauraties uit het verleden hebben talloze littekens en sporen achtergelaten in de toren. Met name het binnenwerk is één groot bouwhistorisch geschiedenisboek. Tijdens de rondleiding werden zelfs nieuwe ontdekkingen gedaan en ideeën over de geschiedenis van de toren ontwikkeld. In een paar uur tijd ontstonden veel meer vragen dan antwoorden. Waarom heeft de kerk een dubbel uitgevoerde klokkenstoel? Zaten de galmgaten vroeger inderdaad vijf meter lager en waarom is dat aan de buitenzijde dan niet meer te zien? Waarom is de bovenste helft van de toren anders vormgegeven dan de onderste helft? Hoe zagen de stenen ribgewelven in de toren eruit. Zijn de houten balken gespaard gebleven bij de torenbrand of juist niet? Waar dienen al de ‘geheime’, in de dikke muren uitgespaarde tunnels voor? Zijn de schietgaten een overblijfsel uit de tijd dat de toren voor de bescherming van de inwoners diende? Wat betekenen de mysterieuze symbolen van gesinterde stenen in het buitenmuurwerk? Fascinerende vragen waar nog geen sluitende antwoorden op zijn te geven. Iedereen kent de St. Lambertustoren, maar eigenlijk was de conclusie van de rondleiding dat we ook nog héél veel niet weten over onze St. Lambertustoren.
Breed publiek
Het voornaamste belang is natuurlijk om te komen tot een onderbouwd restauratieplan. Die restauratie zal kostbaar zijn maar het ware te hopen dat – anders dan bij alle andere na-oorlogse restauraties – er ditmaal ook wat middelen kunnen worden gevonden voor een klein bouwhistorisch onderzoek. En vooral ook het presenteren van de resultaten daarvan aan een breed publiek. Zodat de gemeenschap over een paar jaar niet alleen een gerestaureerde toren rijker is, maar dat ook het geschiedenisboek van Nederweert er weer een interessant hoofdstuk bij heeft gekregen.
Op de groepsfoto van links naar rechts: Alfons Bruekers, Aagje Gosliga, kunsthistorica uit Uitgeest en Paul Groen (directeur Erfgoed Advies Groen BV uit Montfoort).
Alfons Bruekers
Er zijn nog geen reacties geplaatst