Met het oog op de herdenkingen en vieringen rondom 80 jaar bevrijding van Nederland werd in Nederweert-Boeket het herdenkingskruis van de Scots Greys opgeknapt. In dit artikel geeft Annelies Terium een overzicht van de geschiedenis van het kruis.
Vizier op Nederweert
Na de vrede werd er destijds, door de buurt bij de graven, een herdenkingskruis geplaatst. Uiteindelijk werden de lichamen herbegraven op de Nederweerter oorlogsbegraafplaats (in de volksmond: het Engels kerkhof) maar het kruis bleef staan. Vaak werd het bezocht door nabestaanden van Scots Greys maar door de jaren heen verwilderde de omgeving helemaal en werd het een doorn in het oog van de buurtgenoten. Tijdens een bijeenkomst van de buurtvereniging Boeket werd het plan opgepakt om een verzoek in te dienen bij de gemeente om het op te knappen. Inmiddels is het opgepakt door de gemeente en ligt het kruis en de omgeving er weer mooi bij.
Herdenking
De geschiedenis van het herdenkingskruis staat beschreven in het boek van Nederweerts Verleden, de Kerk in het Midden (1989): Tegenover de splitsing van de Heysterstraat met de Hoek, naast de oprit naar de boerderij, waar vroeger Joeëste Betje woonde, ligt, verscholen tussen hoog opgroeiende struiken een kruis ter herdenking van vier militairen gesneuveld, op het einde van de oorlog. Over de gebeurtenissen, welke hebben geleid tot de oprichting van het kruis, weten we gelukkig meer, dank zij het oorlogsdagboek van Fons Vossen, die in de buurt van het kruis zijn jeugdjaren doorbracht.
Oorlogsdagboek
Fons Vossen schreef: “Nu iets over het kruis op Weevers Tup. Van Dinsdag 26 sept. tot Dinsdag 3 Oct. 44 lagen in de Hoek de Royal Scots Greys (oorspr. cavalerie : dragonders). Het hoofdkwartier was bij Dreêsen Drees (Zegveld), de verkenners (Reccies) bij ons, de inlichtingendienst (Intelligence) bij Appele Zjeng (Scheijven). Op Donderdag 28 sept. sneuvelde de sergeant Lewis Cameron, bij ons in gekwartierd; hij werd bij Boonen eilandje door een Duitse sluipschutter in de rug geschoten en overleed haast op hetzelfde moment, dat hij bij ons werd gebracht”.
“Op Vrijdag 29 September werden de luitenant Perkins uit Londen, pas een week bij het regiment en de soldaten (troopers) Hali en Jefferies (ingekwartierd bij AppeIe Zjeng) vóór de slagerswinkel van Baer Poell getroffen door een Duitse mortiergranaat, terwijl ze hun eten aan het bereiden waren. Ook zij werden in de vooravond in “Mackus Wei” begraven; na de militaire eer legden de buurtmeisjes weer (een overdaad van) bloemen op de graven”.
“Op Zondag 1 October (de dag dat Siêmes Lei van café Central omkwam, het vierde burgerslachtoffer) kwam de aalmoezenier van de Scots Greys het graf van Cameron zegenen en las daarna de Mis voor de katholieke militairen; ons Thieu was misdienaar”.
Piëteitsvol
“Na de vrede dacht de buurt er over, om bij de graven in Mackus Wei een kruis te plaatsen. De Scots Greys, die nog regelmatig de graven kwamen bezoeken, vonden het geweldig hoe piëteitsvol de Nederweertenaren de graven onderhielden. Uiteindelijk zijn de lijken overgebracht naar het centrale kerkhof. Weevers Tienus bood toen aan om Weevers Tup de bestemmen voor plaatsing van het kruis, dat eerst in Mackus Wei had gestaan”.
“Weevers Tup was eigendom van Weevers Driek (Knapen); ze deden er weinig mee, behalve dat ze er nu eens mötterte-miête (takkenbossen) op zetten, dan hun krottenkuilen en een ander jaar een paar bermen. Het was een heel klein onrendabel stukje grond. Op één dag tijd hebben wij, jongelui van de liêk-naober, het veranderd in een bloementuin en het kruis erop geplaatst”
Herinnering
Tot zover het relaas van Fons Vossen en hiermee is het hoe en waarom van dit memoriekruis verklaard. Nu het er weer mooi bij staat helpt het om de herinnering aan onze bevrijders te koesteren.
Annelies Terium
De Erfgoedgemeenschap Nederweert is het collectief van vijf organisaties die actief zijn op erfgoedgebied in Nederweert: Stichting Geschiedschrijving Nederweert (SGN), Stichting Regionaal Archeologisch Bodem-Onderzoek (STRABO), Geschied- en Oudheidkundig Genootschap De Aldenborgh, de Stichting Cultuurhistorische Publicaties voor de regio Weert en de Stichting Historisch Onderzoek Weerterland (SHOW). Hun doel is het stimuleren van de belangstelling voor, en het behoud van erfgoed in de gemeente Nederweert. Door middel van lezingen, excursies en publicaties. Daarbij wordt ook het zogenaamde immateriële erfgoed niet vergeten, zoals dialect, genealogie, historische tradities en folklore.
Er zijn nog geen reacties geplaatst